Voorspel (7502-7534)
De vorming van het Vijfde Rijk was een complex en moeizaam proces dat onder de leiding stond van de Kerk van Ba en kwam pas daadwerkelijk op gang toen het Dardaanse Rijk door het Imperium Laudanum werd verslagen en diens grip en dreiging verloren ging. De Kerk had intussen al in verschillende mate de steun en medewerking verworven van de vorsten van Indri, Katile en Nike, de machtigste Azulische edelen die het grootste deel van de vrije Azulische landen beheersten. De snelle opkomst van het Imperium Laudanum na 7471 (116) liet hen echter terughoudend. Men wist niet of men in staat zou zijn deze nieuwe grootmacht te weerstaan.
Uit het noorden kwam de oplossing. De delen die eerst bezet waren geweest door de Dardanen, waren daarop veroverd door de Laudanen. Zij hadden de tegenstanders van de Bartholieken gebruikt om het eiland Hargast afvallig te doen worden van het Dardaanse Rijk. Ook al hadden Hargast en de kustlanden een Dardaans verwante bevolking en samenleving, de bevolking was overtuigd aanhanger van het Ba-dom dat in de Azulische landen werd beleden en sprak ook voornamelijk Azulisch, hoewel ze ook het Dardaans meestal beheerste. Pogingen van het Dardaanse Rijk om het bartholicisme aan de bevolking op te leggen was jammerlijk mislukt en de bevolking verzette er zich hevig tegen. Als straf legde het Dardaanse Rijk de Hargasten zware verplichtingen op in hun bijdrages aan de Dardaanse legers en vloten. Het eiland Hargast was groot en strategisch gelegen voor handel en oorlog. Daarnaast bezat het bergachtige eiland uitgestrekte bossen die zeer geschikt waren voor de scheepsbouw.
Geleidelijk aan werden de Hargasten de belasting op hun mensen en rijkdommen moe. Zeker toen deze belasting na 7471 (116) sterk toe nam. Het Imperium Laudanum groeide sterk in macht en begonnen een oorlog om Kascamandri, de tegenover Hargast liggende Azulische kustlanden, te veroveren. De Dardanen onderschatten de Laudanen, verloren de strijd en werden teruggedreven. Hargast lag echter te strategisch en doordat de Dardanen het eiland stevig in hun macht hadden konden de Laudanen niet profiteren van hun veroveringen doordat de Dardanen vanaf 7491 (136) een economische blokkade oplegden aan de kuststeden van Kascamandri, waardoor de oude handel tussen Hargast en Kascamandri helemaal dood bloedde, waardoor veel kooplieden van Hargast hun rijkdom verloren en Hargast in een economische crisis geraakte waar het Dardaanse Rijk niets aan deed. Het was een tijdelijk offer dat de Hargasten moesten dragen tot het tij zou keren.
De Hargasten waren echter niet zo geduldig. In het geheim onderhandelden ze met de Laudanen die hen eigen bestuur en godsdienstvrijheid beloofden, en lage verplichtingen zodat het eiland zich kon herstellen. In 7502 (147) pleegde de Hargasten een goed georganiseerde staatsgreep. De hoogste Dardaanse magistraten werden gedood en alle andere profiteurs werden verbannen en hun bezittingen geconfisceerd. Zij wisten een grote vloot te formeren die goed bewapend en bevoorraad was en versloegen een Dardaanse vloot met steun van de Laudanen in de Slag bij Caracata toen deze een poging deed het eiland te heroveren. De Imperator verleende Hargast een vazalstatus waarin zij zich tot vorstendom volgens Azulisch model mocht verheffen binnen het Laudaanse bestel. De Hargasten kozen de hoge edelman Endrike Xardos Nazili, die al hun leider was geweest bij de onderhandelingen, tot vorst.
Een periode van vrede volgt voor Hargast terwijl de Laudanen en Dardanen hun militaire macht organiseren voor een serieuze confrontatie. Tot die tijd hadden de Dardanen de Laudanen onderschat. De verliezen in het zuidoosten van Thalassa werden verweten aan incompetente legeraanvoerders. Zolang Hargast in hun bezit was, behielden ze de suprematie langs de Azulische kustlanden, maar de afvalligheid was een grote klap. Nu werd het hen serieus. Zij zouden in een grote campagne Hargast en Kascamandri heroveren en laten zien dat de terugslag tijdelijk was.
De Laudanen zijn echter al langer militair gemobiliseerd en georganiseerd. Zij slaan in 7521 (166) met een grote expeditie toe in het zuiden van het kerngebied van de Dardaanse landen en boeken een sterke overwinning en bezet grote delen. De Dardanen hebben hun voorbereidingen echter al gedaan, maar waren nog niet tot actie over gegaan. De zwakte van de Laudanen ligt echter in hun aanvoerlijnen. Hun vloot is de mindere van de Dardanen, die al eeuwen hier de suprematie over hebben. Zij zien nog altijd in Hargast de sleutel en het hoofdfront verplaatst zich naar Hargast en Kascamandri, die beiden zwaar te lijden hebben van een bloedige en verwoestende oorlog op een schaal die nog niet eerder is gezien. In de Slag bij Catalyziun (7523/168) vernietigen beide partijen elkaars vloten en tienduizenden soldaten verliezen het leven. Beide partijen lijden gevoelige verliezen en de Laudanen raken de aanvoerlijnen naar hun grote expeditieleger kwijt, waardoor deze geïsoleerd raakt en niet bestand is tegen de tegenaanval van de Dardanen die kort daarop volgt.
Vorst Endrike I (7502-7529) van Hargast ziet de bui al hangen. De Laudanen zijn de grote verliezers doordat ze op zee geen sterke vuist meer kunnen maken tegen de Dardanen. De Hargasten zijn tot dan toe erg ontevreden over de heerschappij van de Laudanen. Van enige vrijheid als vazalstaat is geen sprake. De Laudanen willen vol gebruik maken van de voordelen van Hargast en zenden tal van bureaucraten en magistraten naar het eiland. Zijn titel als vorst stelt niets voor. Hij krijgt een raadsgouverneur toegewezen om hem bij te staan bij de incorporatie van Hargast in het Imperium Laudanum, maar in feite heeft deze figuur alle macht in handen. De rijkdommen die Hargast nog heeft worden geplunderd en de bezittingen van personen die verdacht worden met banden met de Dardanen worden geconfisceerd. Dit ondanks het feit dat de Hargasten dit zelf al hadden gedaan toen zij afvallig werden. Het volk en de edelen morren.
De verdrijving van de Dardanen is voor de Kerk van Ba het teken om terug te keren naar Hargast en weer openlijker te werk te gaan. De vrome Endrike I sluit al snel banden met de Kerk en via hen komt hij in contact met de andere Azulische vorsten. Onderling wordt gesproken over een mogelijke re-unificatie van Epis Azuli, alleen weet men nog niet hoe en op welke manier. De Laudanen zijn te machtig, maar in ieder geval worden er vriendschapsbanden gesloten.
De nederlaag van de Laudanen en de vernietiging van hun vloot maakt de Hargasten bevreesd voor een mogelijke terugkeer van de Dardaanse overheersers en de mogelijke straffen die daaruit zullen volgen. Endrike I roept de bevolking in het geheim al snel onder de wapenen en eind 7523 komen de Hargasten voor de tweede maal in opstand. Deze keer om voor eigen onafhankelijkheid te strijden.
De Laudanen blijken al snel niet in staat de grote opstand te weerstaan. Hun troepen zijn dun gespreid en ook al is de grote strijd tegen de Dardanen al gestreden wordt er op verschillende fronten in Thalassa nog gevochten. Hargast heeft voor de Dardanen op dat moment geen prioriteit. Desondanks is de troepenmacht in Kascamandri nog formidabel. De Hargasten zijn geen landkrijgers, maar krijgen steun van de Kascamandrische bevolking, want ook Kascamandri is door de Laudanen beschouwd als wingewest en op harde wijze bestuurd. De vorst van Indri, gesteund door die van Katile, sluit zich aan bij de strijd die nu ontbrandt er een grote oorlog om Kascamandri. De Hargasten landen eerst in het oosten, terwijl de Indriërs en de Katilenen zich richten op het westen, waar de Laudaanse troepen sterker vertegenwoordigd zijn. Zij zijn ervarener in de strijd over land en kunnen dus beter partij bieden. Oost-Kascamandri valt verrassend genoeg toch als eerste, in 7527 (172), waarna de Hargasten oprukken naar het westen en in 7528 (173) op het schiereiland Corva Mylene landen om een extra bruggehoofd te creëren.
Intussen was de strijd tussen de Laudanen en Dardanen uitgeput geraakt. Beide partijen werden verzwakt door interne troebelen, maar door de gespannen verhoudingen durfden beiden hun troepen daar niet naar toe te verplaatsen omdat ze anders kwetsbaar werden voor de ander. In 7532 (177) sluiten ze dan toch vrede en bepalen ze hun invloedssferen. De Dardanen geven hun aanspraken op Hargast op. Het is in hun ogen bevolkt met verraders en kan niet meer met vertrouwen heroverd worden. Door de vrede kan het Imperium Laudanum eindelijk troepen vrij maken voor de strijd in Kascamandri. Daar is de Azulische alliantie al opgerukt tot de stad Trinquilliun en nadert het de oude grenzen van de Herthaanse provincies. De strijd is zelf al in een impasse beland. De komst van nieuwe troepen doet de impasse doorbreken en de strijd om slaan, maar dan wordt de oude bondgenoot Nike, dat zich eerst afzijdig had gehouden van de oorlog, afvallig en sluit zich aan bij de Azulische alliantie. De Laudanen worden weer terug geslagen en zij hebben geen reserves meer om het tij nog een keer toen doen keren. Zij verzoeken om een wapenstilstand, waarna lange onderhandelingen over vrede volgen.
Begin 7534 (179) wordt de Vrede van Trinquilliun gesloten tussen de Laudanen en de vier Azulische vorsten: Endrike II van Hargast, Phranxi Phelipe III van Indri, Karlon XIII van Katile en Phelipe Anxendre III van Nike. Nieuwe grenzen worden getrokken tussen de vorstendommen en het Imperium Laudanum. Trinquilliun zou de oostelijke grens van het Imperium worden en een semi-autonome status krijgen. De Prins-Bisschop maakte dit offer uit naam van de Kerk, maar aangezien hij al vazal van de Imperator was sinds 7481, was dit een kleine moeite. In ruil voor de vrede en het behoud van Trinquilliun staat het Imperium een oude Azulische kolonie aan de noordkust van Marar af die nooit was geassimileerd en die meer problemen had opgeleverd dan winst, doordat het ook veel Dardanen bevatte. De kolonie ligt aan de rand van hun rijk dus verliezen ze er weinig mee. De kolonie wordt toegewezen aan het vorstendom Hargast, dat als zeemacht en grote overwinnaar van de strijd dit ook het meeste verdient.
De Vorming van het Vijfde Rijk (7534-7593)
Direct na de vrede begon de Kerk actief te onderhandelen met de vier vorsten over een hereniging van Epis Azuli. Men had hier al langer over onderhandeld en meerdere bevredigende opzetten bedacht voor het nieuwe Epis Azuli. Vorst Endrike II (7529-7553) van Hargast was terughoudend; de vrijheid was nog maar net herwonnen en Hargast wilde haar nieuwe vorm eerst organiseren en aan haar nieuwe status wennen. In de tussentijd kon er rustig doorgewerkt worden om alle zwakheden uit het ontwerp te halen. Het verzoek werd gehonoreerd en vijf jaar lang kreeg Hargast de tijd om zich te organiseren.
De Kerk, onder leiding van de kardinaal Teresia, had voor het nieuwe Epis Azuli een republiek ontworpen waarbij de hoge edelen hun lokale status zouden behouden, maar er uniforme wetten zouden komen waar allen mee zouden kunnen leven. Het plan charmeerde Endrike II en hij legde het in het voorjaar van 7540 (185) voor aan de Hargasten, maar negeerde de hoge edelen in de kustlanden. Daarnaast schonk hij in een extra verdrag de havenstad Veniza en ommelanden aan de Kerk. Zij had daar al jaren in het geheim een bisdom. De haven was voorheen een stadstaat en republiek geweest en bezat geen edele die er aansprak op kon maken. De gift maakte de Prins van Xevale en de Hertog van Kriste, de belangrijkste edelen van Kascamandri, woedend. Prinses Visha II (7524-7543) van Xevale kwam openlijk in opstand en verklaarde de onafhankelijkheid. Endrike I viel daarop Xevale binnen en bezette het. Visha II vluchtte naar de binnenlanden van Xevale, waar ze het verzet in het verborgene continueerde.
Ondertussen werd er snel door onderhandeld tussen Kerk en Vorsten. Het ontwerp van de nieuwe staat werd in 7541 goedgekeurd. Twee jaar later, kort nadat Visha II de dood vond, riep het vijftal het Vijfde Rijk van Epis Azuli uit. De eerste Bondslanden zouden zijn: Hargast, Indri, Katile, Nike, Noun, Inozale en Misa; de laatste twee als kerklanden. De vier graafschappen Elene, Genedasa, Telope en Túne namen deel als vazallen en hadden geen stem in de Landsraad. Het bondsterritorium Azule werd ingesteld voor de hoofdstad Terazon dat neutraal zou zijn.
De dochter van Visha II, Sevesa III (7543-7548), hervatte daarop direct de opstand. Het geweld bleef Xevale, maar ook Kriste, parten spelen en sleepte zich lange tijd voort dankzij de guerillatactieken van de rebellen. Een bloedige veldslag in Oost-Xevale in 7564 kostte aan duizenden het leven, waaronder veel hoge edelen. Later werd er toch onderhandeld, want Hargast wist geen grip te krijgen op de situatie. Prinses Axiaxe II (7564-7590) eiste een gelijke status voor Xevale in de Landsraad voor vrede en eenheid. Vorst Endrike IV (7566-7587) van Hargast gaf toe welke in 7568 leidde tot het Compromis van Zephyra. Eenzelfde compromis werd gesloten met Valdomir VI (7551-7607), de Hertog van Kriste, waardoor de vrede in Kascamandri terug keerde en de economie in de regio zich na tientallen jaren malaise zich eindelijk weer kon herstellen.
Niet alleen in het noorden waren er problemen. Ook in het zuiden was er verzet, maar dan om andere redenen. De Rebellie van Kandaule (7543-7559) volgde kort na de vorming van het Vijfde Rijk. Men had aangenomen dat Kandaule zich onder de sterke invloed die Indri en Katile in Kandaule hadden zich aan zou sluiten bij het nieuwe Epis Azuli. Zij hadden het een zetel in de Landsraad gegeven voor extra tegenwicht tegen de Kerk. De oude prins Etanar I (7511-7544) wilde de autonomie van Kandaule echter handhaven en besloot op het laatste moment anders, omdat het Huis Plentagonunte Capeti (hoewel een vrouwelijke lijn) tot 7511 er geheerst had en dus onderwerping een affront tegen het oude geslacht was. Gewapend verzet volgde dat zestien jaar zou duren. Kandaule werd tenslotte verslagen en prinses Nerone I (7556-7571) onderwierp zich, waarna het officieel deel werd van het Vijfde Rijk. Voor de zekerheid besloot de Kerk tot de benoeming van een kardinaal van Eliasar (7559) bij de vrede om Kandaule devoter te maken, want voorheen was het een vrijzinnig prinsdom geweest. Omdat hierdoor de oostelijke helft van Epis Azuli een veel hogere vertegenwoordiging van de Kerk bezat, besloot het de bisschoppen van Lipaza en Kaigina tot aartsbisschop te verheffen.
De deling van Hargast en de daaropvolgende uitbreiding van de Landsraad leidde tot een opstand onder de hoge edelen van de andere vorstendommen. Zij hadden zich dan wel geschikt onder hun leenheren de vorsten, maar in hun eigen gebied bezaten zij bijna onafhankelijke macht. Nu deze voor Xevale en Kriste was bevestigd, wensten zij eenzelfde verheffing en onafhankelijkheid. De edelen werden geleid door hertog Kardrike III (7566-7571) van Lakir en de jonge prins Gisbrexi II (7566-7580) van Nine. In het geheim steunde de vorst van Hargast hen, aangezien hij ten opzichte van de drie andere vorsten sterk was verzwakt in status en graag zag dat hun macht ook werd ingeperkt. De opstand kreeg al snel de naam de Kritieke Opstand en kwam in 7571 tot een hoogtepunt. In het begin van dat jaar werd Kardrike III vermoord, wat het vuur alleen maar heviger deed ontbranden. Kardrike III’s jonge zoon Karlon VI (7571-7574) nam direct het stokje over en zette de opstand door. Een burgeroorlog dreigde in het prille bestaan van het Vijfde Rijk. De drie vorsten bemerkten dat zij in de Landsraad geen steun had. De Kerk poogde neutraal te blijven en drong tenslotte er op aan dat de vorsten in zouden binden.
Zo werden ook de drie grote vorstendommen in stukken gehakt: Indri viel, naast een kerngebied voor het eigenlijke vorstendom, uiteen in Negenada, Phizule, Ringale en Lakir; op eenzelfde wijze viel Katile uiteen in Olmane, Nine en Balurn met de nieuwe kerklanden Calmemuni en Sardon; insgelijks Nike in Bandrime, Mistride en Tikudarn met de nieuwe kerklanden Kaigina en Kibon. Het prinsdom Kandaule vormde voor de verschillende partijen ook een probleem. Het was geen vorstendom, maar in omvang was het zeer groot ook al was het dunbevolkt. Prinses Nerone I van Kandaule, die zich hevig verzette tegen een opdeling nadat Kandaule al haar hoofd had moeten buigen om toe te moeten treden, overleed midden in de discussie over het lot van Kandaule. Haar dochter en opvolgster Auiraine II (7571-7590) zag zich geconfronteerd met grote oppositie in de Landsraad en een problematisch begin van haar regering door de ontoegeeflijkheid van haar moeder inzake een mogelijke deling van Kandaule ter compensatie van de vorsten die hun status ook in territoriumgrootte bwaard wilden zien. Auiraine II gaf toe, maar eiste enige concessies op andere zaken ter compensatie. Zo werd Kandaule opgedeeld in het oorspronkelijke kerngebied Kandaule en de twee hertogdommen Teiaton en Inorome. Hiermee bedroeg de Landsraad ineens 31 leden waarvan er 27 stemrecht hadden.
De vorsten waren echter verbitterd en verlangden wraak op de leiders van de opstand. Karlon VI vond in 7574 onder verdachte omstandigheden de dood en hetzelfde gold voor Gisbrexi II in 7580. Iedereen wist dat de drie vorsten erachter zaten, maar niemand kon bewijs vinden. De meeste edelen zag het als een prijs die de twee moesten betalen voor hun leiderschap om de edelen hun rechten te doen krijgen en zetten niet door, omdat ze stabiliteit, vrede en welvaart wensten.
De landgraven voelden zich benadeeld binnen de Landsraad. Ook al behoorde zij tot de Adel van de Derde Klasse en zat er alleen adel van hogere klasse in de Landsraad, waren zij toch van mening dat het merkwaardig was dat zij als enigen geen stemrecht hadden. Zij voerden een aggressief beleid om dit gewijzigd te zien, ook al was hun macht minimaal. Om dit gedaan te krijgen sloten zij zich aan bij de machtigere leden en wisten hen ervan te overtuigen dat stemrecht voor de landgraven de invloed van hen zou vergroten, aangezien de landgraven afhankelijker van hen waren voor steun. In 7582 stemde een 2/3 meerderheid van de Landsraad in met de correctie en hadden tenslotte alle 31 leden van de Landsraad gelijkwaardig stemrecht.
